Σέλο.

-Σέλο, οικισμός του Μαράθου, κι αυτός στα ψιλά γράμματα των ''τουριστικών εντύπων'', ή δέν αναφέρεται κάν. Κι όμως, χωριό με μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρων για τον τόπο μας. Ο ναός του Αγίου Νικολάου του εκ Βουναίνοις, τον οποίο οι κάτοικοι τον αποκαλούν καί μοναστήρι, απο την επιγραφή του μας λέει οτι χτίστηκε ''...ΔΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΜΥΡΙΗΣΙΣ 1876.'' Στο προαύλιο του ναού, το ''πουρνάρι του Καλόγερου'', εκεί που οι Τούρκοι κρέμασαν κάποιον Καλόγερο της μονής για να τους αποκαλύψει τον "θησαυρό", απέναντι δε, η ''σπηλιά του Καλόγερου''. Άλλες μαρτυρίες, μας λένε για μιά ηλικιωμένη καλόγρια που έζησε μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, σε κελί του προαύλειου χώρου δυτικά του ναού διαστάσεων 7Χ12μ. το οποίο καταστράφηκε κατα τους σεισμούς του 1966, παρεπιπτόντως λειτούργησε ώς σχολείο με 64 μαθητές. Στο Μάραθο, στο ναό των Αγίων Ταξιαρχών, υπάρχει Ευαγγέλιο που γράφει αφιέρωση απο τον Άγιο Νικόλαο Σέλου το 1841! Οι κάτοικοι του χωριού, μέχρι και σήμερα, απο τη καλλιέργεια των χωραφιών έδιναν ποσοστά στο ναό, γιατί έτσι το βρήκαν απο τους προγόνους τους, οι οποίοι λένε ήρθαν εδώ στο μοναστήρι του (Άϊ Γιάννη) στο Σέλο, κυνηγημένοι κατα τα χρόνια της τουρκοκρατίας και δούλευαν στα χωράφια ''ιδιοκτησία της μονής.'' Η μονή δέχοταν λεηλασίες απο τους Τούρκους λόγω της φήμης που είχε για ''κρυμμένο θησαυρό''.

-Νότια του Σέλου, στη ράχη Μούσκιο, η σπηλιά του ''Καρατσίκη'' που κατα καιρούς βρέθηκαν πολλά αρχαία νομίσματα διάφορων περιόδων απο όλα τα μέρη της αρχαίας Ελλάδας, έως και ρωμαϊκής περιόδου, αρχαία αγαλματίδια, πολλά αντικείμενα όπως σφραγίδες, αγγεία με μελάνι, πολλούς τάφους, αλλα και κρανίο άγνωστου ζώου! κ.α. Αυτά θαμένα στη σπηλιά, με χώμα απο παρακείμενη περιοχή. Τη σπηλιά ανακάλυψε κάτοικος του χωριού μέσα του 1930 και έκτοτε η παράνομες ανασκαφές δέν είχαν τέλος. Οι ιταλικές δυνάμεις κατοχής γνώριζαν για τη σπηλιά, αλλα δέν πρόλαβαν για έρευνες, έως και η νομαρχία Ευρυτανίας με μονάδα στρατού σημετείχε στις ανασκαφές αρχές της δεκαετίας του 1970. Φυσικά σήμερα δέν απέμεινε τίποτα, αρκετά απο τα ευρήματα παραδόθηκαν καί στο Υπουργείο παιδείας στο τμήμα αρχαιολογίας τη δεκαετία του 1960.

-Είμαι σχεδόν βέβαιος πως πρόκειται για τον ''θυσαυρό'' της μονής, ο οποίος γεννά πολλά ερωτήματα. Απο πού προέρχονται; Τα νεότερα ευρήματα ήταν ρωμαϊκών χρόνων. Πλιάτσικα του Ληστή Καρατσίκη; Υπήρχε άλλος αρχαίος ναός στη περιοχή; Αρχαιολογικοί οικισμοί κοντά στο Σέλο είναι της Βίνιανης, το κάστρο του Κερασοχωρίου και του Παλιοκάτουνου. Τα φύλαγαν οι καλόγεροι της μονής και άν ναί, απο πότε και γιατί; Καμία επίσημη έρευνα δέν έγινε μέχρι στιγμής, εκτός της μονάδας του στρατού που ανέφερα, τα αποτελέσματα της οποίας δέν ξέρουμε.